Citisens heeft speciaal voor gemeenten betrokkenheidsprofielen ontwikkeld.
Opzet
Mensen hebben verschillende opvattingen en verschillende voorkeuren. Citisens onderscheidt op basis van big data 8 groepen inwoners die van elkaar verschillen in vertrouwen in de overheid en algemene betrokkenheid. Voor iedere groep is een betrokkenheidsprofiel opgesteld.
Hiervoor zijn sociaal-demografische kenmerken zoals leeftijd, opleidingsniveau en welstand gecombineerd data over betrokkenheid van inwoners bij de eigen leefomgeving, hun vertrouwen in instituties, participatiegedrag en communicatievoorkeuren.
Zo krijgt iedere groep een gezicht: van Kritische Vernieuwers en Zelfbewuste Aanpakkers tot Zorgzame Senioren.
| Honkvaste Buurtbewoners 17% van NL Voelen zich sterk verbonden met familie en vrienden, die vaak ook in de buurt wonen. Hebben een laag vertrouwen in de overheid. Geloven dat ‘het niks uitmaakt’ wat zij doen. Hun wil om te participeren is dan ook laag. |
Zelfbewuste aanpakkers 16% van NL Betrokken groep. Zetten zich actief in voor het eigen dorp, zowel maatschappelijk als politiek. Zijn zeer actief in het verenigingsleven. Hebben vertrouwen in de overheid, en geloven in hun eigen invloed op ambtenaren en politici. |
| Zorgzame senioren 6% van NL Voelen zich en tonen weinig betrokkenheid bij hun eigen leefomgeving. Ze doen wat ze nog kunnen qua participatie, maar hun fysieke gesteldheid is vaak een beperking. Merken dat mensen ‘minder naar elkaar omkijken dan vroeger’. |
Gevestigde beïnvloeders 18% van NL Zeer betrokken groep, bij zowel lokale als nationale onderwerpen. Willen graag invloed hebben. Het politiek-bestuurlijke speelveld is belangrijker dan het maatschappelijke speelveld. Kennen ‘de wegen’ in het gemeentehuis. |
| Kritische Vernieuwers 6% van NL Actieve groep. Zijn zeer betrokken, en uiten dit ook in maatschappelijke en politieke actie. Hebben veel vertrouwen in de overheid, en voelen zich gehoord door politici. Geloven in de ‘maakbaarheid’ van de samenleving. |
Stadse Nomaden 10% van NL Zijn minder betrokken bij hun eigen buurt, wijk of stad. Zijn vooral bezig met wat er op nationaal niveau gebeurt. Hebben een hoog vertrouwen in de overheid èn in zichzelf. Zijn bovengemiddeld maatschappelijk actief op sociale media en online platforms. |
| Geïnformeerde Gezinsdrukte 17% van NL Zijn goed geïnformeerd over en betrokken bij wat er speelt in hun directe omgeving (school, sportvereniging van de kinderen). Dit uit zich echter niet in betrokken gedrag. Participeren doen ze graag online, op een moment dat het hen schikt. |
Eigengereide Digitalen 11% van NL Houden via sociale media, apps en online discussiegroepen contact met gelijkgestemden. In maatschappelijke thema’s zijn ze minder geïnteresseerd. Hebben een laag vertrouwen in de overheid èn in zichzelf. Geloven dat politici ‘er vooral voor zichzelf zitten’. |
Onderstaande figuur laat zien welke houding de verschillende profielen hebben ten aanzien van het aardgasvrij maken van woningen (houding t.o.v. duurzaamheid) en welke maatregelen de profielen daadwerkelijk getroffen hebben:
Toepassing in klimaatcommunicatie, een voorbeeld
In Arnhem moest er een communicatie en participatiestrategie komen voor drie heel verschillende wijken. Voor de drie wijken liggen er plannen voor een duurzame warmtevoorziening. Om echt over te kunnen gaan op een alternatief voor aardgas, moeten gemeenten in gesprek met de inwoners. Inwoners zullen moeten accepteren dat nieuwe energie hun leven verandert en dat ze daarvoor zelf maatregelen moeten nemen. Maar hoe bereik en betrek je de inwoners en hoe zorg je dat ze zich kunnen vinden in de plannen? Met andere woorden: welke strategie kan de participatie vergemakkelijken en hoe kan het project zoveel mogelijk van de wijk worden? Inzicht in het type inwoners waarmee je te maken helpt is hierbij essentieel. Een segmentatiemodel gebaseerd op data, bijvoorbeeld over participatievoorkeuren van groepen inwoners, kan hierbij helpen.
In Arnhem maken ze gebruik van een segmentatiemodel en waren de betrokkenheidsprofielen al uitgebreid in kaart gebracht. Om die inzichten maximaal te benutten:
-
Keken we wat de meest voorkomende profielen in de wijk waren.
-
Zochten we relaties tussen de profielen en hun woonsituatie (of het huurders of eigenaren waren). Zo bleken de honkvaste buurtbewoners overwegend huurders te zijn, voor wie sowieso een andere strategie nodig is dan voor eigenaren.
-
Zochten we naar de overlap en rode draden tussen deze profielen wat betreft doenvermogen, overtuigingen, waarden, drijfveren, duurzaam gedrag en communicatie- en participatievoorkeuren. Zo bleken gezondheid, schonere leefomgeving en een goed gevoel belangrijke drijfveren te zijn voor de meest vertegenwoordigde betrokkenheidsprofielen.
-
Kozen we een frame dat past bij de waarden en drijfveren van de grootste groep inwoners. Zo richtten we ons vooral op de drijfveer 'schoon', door te kiezen voor woorden als schone energie, een schone wereld, een schoon huis (inductieplaat is makkelijker schoon te houden) en een schone wijk (koppelkansen met leefbaarheid en vernieuwing van de wijk).
-
Kozen we diverse strategieën die pasten bij meer dan 1 profiel. De focus op ontzorgen, sociale betrokkenheid of vertrouwen in de overheid (terug)winnen bleken bijvoorbeeld voor alle betrokkenheidsprofielen passend te zijn.
-
Identificeerden we de meest waarschijnlijke weerstanden en een manier om deze weerstanden te verlagen. Het financiële component werd bijvoorbeeld vaker genoemd door de profielen Geïnformeerde Gezinsdrukte en Honkvaste Buurtbewoners (beiden 25%) dan door andere profielen. Een winst-of verliesframe kan hiervoor nuttig zijn.
-
Zorgden we met afwisselende middelen en acties dat de verschillende profielen werden bediend in hun communicatie- en participatievoorkeuren.
Meer informatie over betrokkenheidsprofielen
Navigatie
Gedragspsychologie en inwonerprofielen
Wat je moet weten over gedragspychologie
BSR leefstijlen energietransitie
Citisens betrokkenheidsprofielen
Motivaction vijf tinten groener model