Waarom een participatieplan?

Een goed participatieproces inrichten is niet vanzelfsprekend. Het vraagt om het investeren van tijd en middelen, omdat veel verschillende aspecten samenkomen in een participatieproces. Van juridisch tot bestuurlijk, van organisatorisch tot psychologisch.

Een goed participatieproces vraagt ten eerste een tijdsinvestering. Want er zijn veel vragen waar je vooraf al over na wilt denken, vóórdat je met de praktische inrichting begint. Bijvoorbeeld: Wat wil je eigenlijk met het participatietraject bereiken? Wat is de visie op participatie van de verschillende stakeholders? Is er bestuurlijk commitment? Welke rol pakt de RES-regio op en welke rol speelt de gemeente? En wat doe je als wat je ophaalt tijdens het traject, niet in lijn is met de plannen? Allemaal vragen die deze leeromgeving probeert te beantwoorden. Zodat je goed geïnformeerd kan beginnen, tijdig kan bijsturen, en voor zo min mogelijk verrassingen komt te staan voor-, tijdens en na het proces.

Idealiter leg je de antwoorden op deze vragen vast in een participatieplan en laat je het participatieplan vaststellen door de betrokken bestuurders, bijvoorbeeld de stuurgroep van de RES. Zo zijn de betrokken partijen het eens over de aanpak. Ook biedt het volksvertegenwoordigers een kader om de kwaliteit van het participatietraject te toetsen.

Onthoud dat een participatieplan altijd wordt opgesteld door de partij die verantwoordelijk is voor het organiseren (van dat deel) van de participatie. Bepaal daarom van te voren welke partij welke verantwoordelijkheid heeft in het participatieproces.

Een participatieproces vraagt ook capaciteit, kunde en middelen, want participatie is een vak. Een vak dat je kunt leren. Hoewel elk traject vraagt om maatwerk en eigen inzichten, zijn er wel degelijk tips, voorbeelden en kennis beschikbaar die je helpen bij het inrichten van een participatieproces. Daarnaast zijn er werkvormen beschikbaar waarvan menigeen al heeft ondervonden dat die je kunnen helpen. In het leggen van contact, het ophalen van meningen of in het samenwerken met inwoners. Ook die vind je in deze leeromgeving. 

Meer lezen

• Bekijk hier de Handreiking Participatieplan van het Kennisknooppunt Participatie. 
• In het artikel Wijkonderzoek en participatieplan opstellen staat beschreven met welke specifieke zaken rekening moet worden gehouden bij een wijkonderzoek en het opstellen van het participatieplan.