Hoe kan ik als inwoner of belangenorganisatie meepraten?

In het Klimaatakkoord (pagina 219) is afgesproken dat participatie een belangrijke rol speelt bij het  duurzaam opwekken van energie. Vervolgens is het aan gemeenten zelf om te bepalen hoe zij participatie vastleggen in lokaal beleid. Zij hebben dus geen wettelijke verplichting om participatie te organiseren. Daarom is niet in algemene zin te zeggen hoe je als inwoner of belangenorganisatie kan meepraten. 

Het is daarom het beste om bij je gemeente aan te kloppen. Zij leggen uiteindelijk initiatieven voor windmolens of zonnepanelen vast in ruimtelijk beleid en vergunningen. Ook bepalen zij welke verantwoordelijkheid een initiatiefnemer van een energieproject heeft om participatie te organiseren. Gemeenten werken ook mee aan de Regionale Energiestrategie. De gemeente kan daarom aangeven op welk moment je kunt meepraten, meedoen, of inspraak hebt bij beleid en projecten van duurzame energie.

Participatie door gemeenten

Een aantal gemeenten heeft een eigen participatieverordening of een afwegingskader vastgesteld waarin ze beschrijven op welke manier en waarover inwoners of belangenorganisaties kunnen meepraten. In de fase van beleidsvorming kunnen zij hun eigen participatietrajecten organiseren of samen optrekken als RES-regio. Ook kunnen ze participatie over de RES onderdeel maken van bestaande participatietrajecten over beleid voor duurzame energie, zoals de omgevingsvisie.

Participatie door initiatiefnemers

Een gemeente kan in haar beleid bepalen dat, zodra een nieuw energieproject in beeld is, de initiatiefnemer van het project de verantwoordelijkheid heeft om participatie te organiseren. De gemeente is dan verantwoordelijkheid voor het waarborgen van de kwaliteit van de participatie. Initiatiefnemers kunnen zich bij het organiseren van participatie committeren aan gedragscodes voor Acceptatie en Participatie Windenergie op Land en Zon op Land.

Participatie op landelijk niveau

Er gaan stemmen op om een landelijk burgerforum voor klimaatbeleid op te zetten. Maar dat is op dit moment nog niet operationeel.

Deze vier vragen kun je altijd stellen aan je gemeente

• Welke participatietrajecten lopen er op dit moment?
• Zijn er energieprojecten in mijn omgeving waar participatie door een initiatiefnemer wordt georganiseerd? 
• Is er een participatieplan voor de RES of voor het duurzaam opwekken van energie?
• Is er een afwegingskader opgesteld voor wind- en zonprojecten?

Regionale Energiestrategie

Het is handig om te weten van welke RES-regio je gemeente deel uitmaakt. Klik op deze link om te zien binnen welke RES je gemeente valt.

Meer weten over wat de RES precies is? Deze animatie legt het uit.